Haagse Marc

Waarschijnlijk was ik de enige leerling van mijn klas die in augustus 1993 uitkeek naar het nieuwe schooljaar, want zes weken eerder was er in het lokaal enig rumoer opgestegen na het uitdelen van de zomerrapporten. Op de achterkant stond namelijk in grote letters ‘Juf Lange’ geschreven als lerares die ons na de vakantie zou opwachten in groep 7B. De juf die wij voor de zomer achterlieten had net haar 22e verjaardag gevierd en was daarmee de benjamin van het docentenkorps. De leeftijd van juffrouw Lange was voor ons op dat moment nog in nevelen gehuld, maar zeker was wel dat zij de oudste werknemer op school was en deze generatiekloof bleek onoverbrugbaar voor de doorgaans zo flexibele geesten die basisscholieren volgens de wetenschap plachten te hebben.

Gelukkig zijn er altijd uitzond...

“In het Den Haag van mijn tijd reden ‘s ochtends de vrachtwagens met grondstoffen de stad in, om ‘s avonds met afgewerkte producten de stad weer uit te gaan. Nu zie ik alleen vuilniswagens en afgevoerd bouwafval”, constateert de 75-jarige Wim van Wezel. In de gloriedagen van de Haagse industrie, was hij verantwoordelijk voor de verkoop van gereedschappen bij handelsfirma Stokvis aan de Herengracht.

“Het bedrijf was gevestigd in een monumentaal pand”, herinnert de voormalig medewerker zich. “Ik was zestien en moest werken voor geld in het huishouden. Mijn moeder ging mee en voerde het sollicitatiegesprek. Wat moest ik zeggen? Ik had helemaal geen zin om te gaan werken en had eigenlijk naar de HBS gewild. Ik werd aangenomen als jongste bediende in het archief...

“Zo, ouwe rioolrat”, hoor ik achter me als ik ons portiek op wil lopen. Niet zozeer de geuzennaam zelf, als wel de stem die het uitspreekt, doen mijn nekharen defensief rijzen. Als ik me omdraai, kijkt onze coronakritische buurman Nick mij breedgrijnzend aan. “Jou moest ik net hebben!”, gromt hij. “Dat kan ik me nou niet voorstellen”, reageer ik cynisch, want onze leefwereld kent weinig overeenkomsten. Even kijkt Nick argwanend om zich heen, stapt daarna ongevraagd het comfort van mijn anderhalvemeterzone binnen en fluistert dan op samenzweerderige toon: “Ik kan jou bewijzen dat dit allemaal een complot is.” “Wat allemaal precies?”, vraag ik quasi onnozel, want net als u voel ik waar dit gesprek heengaat. “Die hele coronacrisis natuurlijk!”, sputtert de buurman...

De Succes agenda: dat losbladige systeem met zijn onverslijtbare ringband en ontelbare tabbladen. Deze nog steeds populaire agenda kent zijn oorsprong in de Haagse Archipelbuurt, weet Marijke Danckaerts, die in de jaren zestig voor de uitgeverij werkte: “We verstuurden duizenden agenda’s per jaar.”

Het Haagse bedrijf kent zijn oorsprong in 1928, met de uitgave van het maandblad Succes voor zakenlieden. Vanuit deze doelgroep bleek een behoefte te bestaan aan aanvullende cursussen, zoals ‘Spreken in het Openbaar’. Zo ontstond het Succes Instituut, spoedig gevolgd door de Nederlandse Boekenclub, de Universiteit voor Zelfstudie en de Baedeker voor de Huisvrouw. Bij dit onderdeel kwam Danckaerts in 1963 terecht...

Wie kent het nog? Dat metalen doosje met een omtrek van dertien centimeter, plat genoeg om in de borstzak te steken en uiterst handig om de meest ingewikkelde rekenformules mee te trotseren? Voordat de rekenmachine zijn intrede deed in ons dagelijks leven, was de rekenschijf een bekend verschijnsel op menig bureau. Ze werden gemaakt in Den Haag. Bij de firma Alro in de Balistraat.

De bedrijfsnaam Alro is een afkorting van allround, een directe verwijzing naar het product waar de firma zijn grootste bekendheid mee verwierf. Het idee was niet nieuw. Toen het bedrijf in 1937 octrooi verkreeg voor de schijf, werden ingewikkelde berekeningen tot dan toe uitgevoerd met behulp van een rekenliniaal...

Om het gebrek aan kinderen te compenseren, besloten mijn vrouw en ik negen jaar geleden de zorg voor twee katten op ons te nemen. Met een hoop geduld, een krachtige plantenspuit, een goede inboedelverzekering en vooral veel stemverheffing van mijn vrouw werden deze twee mobiele haarballen grootgebracht tot een setje voorbeeldige mormels. Wie zelf katten heeft, weet dat dit van nature nieuwsgierige beesten zijn met een tomeloze belangstelling voor alles wat eetbaar is. Mijn vrouw huldigt het standpunt dat deze aangeboren belangstelling voor de leefomgeving bevredigd moet worden, maar zit hierbij niet te wachten op bedelend gespuis rond haar lunch of avondmaal...

De plotselinge aanwezigheid van enkele bruine kringen op het witte plafond boven onze voordeur, wierp twee prangende vragen op: hoe zijn ze er gekomen en hoe komen we er weer vanaf? Het eerste raadsel hield mij persoonlijk meer bezig dan het tweede, daar het plafond boven onze voordeur tegelijkertijd de vloer van onze badkamer vormt en het vooruitzicht ons huishouden enkele weken zonder wasmachine of opfrissende douchebeurt te moeten runnen, leek mij uit hygiënisch oogpunt bijzonder onwenselijk. Het tweede vraagstuk, namelijk de oplossing van dit probleem, was nu juist een leuke uitdaging voor onze huisbaas, zodat ik hem die middag direct een schriftelijke hulpvraag toestuurde.

Drie dagen later worden de plafondkringen aandachtig bekeken door een zwaar hijgende klusjesman, die zijn welver...

“Nee, zet het pakket maar gewoon neer!” hoor ik de stem van overbuurvrouw Kelly door de straat schallen als ik terugkom van een drukke dag zwoegen voor mijn vitale broodheer in levensmiddelen. Ik parkeer mijn rijwiel in de gemeentelijke fietstrommel en wandel nieuwsgierig naar de voortuin van deze kapster, die nu verplicht thuiszit en haar opgelegde vrije tijd blijkbaar vult met online winkelen. “Natuurlijk is het goed bedoeld en ik wéét dat het zwaar is, maar zet het nou gewoon neer en blijf uit mijn buurt”, oreert ze tegen de pakketbode bij het hekje. Mokkend deponeert deze de kolossale doos op de grond, waarna hij zuchtend terugloopt naar zijn busje. “Ja, het zijn die handschoenen, weet je?’, excuseert Kelly ongevraagd...

De transformatie van schoolgebouw naar appartementencomplex vordert gestaag. De lage hekjes rond het schoolplein aan de Capadosestraat stonden er al in mijn prilste jeugd, maar afgaand op hun geknakte staat van dienst, vrees ik dat ze de aanstaande oplevering van het huizenblok niet zullen overleven. Wandelend over de gehavende tegels, realiseer ik me hoe dit geheel van hek en steen de stille getuige is van mijn eerste lompe stapjes op de hindernisbaan der liefde tijdens de koude lente van 1990. Ik was 7 jaar, zat in groep 3 en de heersende rage op het schoolplein waren geen knikkers of plakplaatjes, maar gymnastische oefeningen als touwtje springen en handstand...

Voor een journalist ben ik soms iets te naïef. Mijn vrouw en ik wonen bijvoorbeeld al tien jaar tegenover een leegstaande kerk en al even lang is er getouwtrek tussen de gemeente, de wijkbewoners en de projectontwikkelaar over de toekomstige bestemming van dit bouwwerk. Afgelopen najaar verwees de gemeente de meest recente nieuwbouwplannen naar de prullenbak, waarop de eigenaar van het gebouw, om te voorkomen dat zijn bezit ten prooi zou vallen aan allerlei krakerige individuen, de firma ‘Bewaakt & Bewoond’ inschakelde. Dit huisvestingsagentschap, dat zich op papier hard maakt voor betrouwbaar en flexibel beheer van leegstaand vastgoed, plaatste twee geschikte kandidaten ter bewaking in de pastorie en een nieuw decennium vol getouwtrek leek in alle rust aan te kunnen vangen.

Zoals ik u al...