Haagse Marc

Vriendin Wendy is verhuisd. Sinds enkele weken bewoont zij een prachtvolle parterre in een rustige volkswijk, wat in schril contrast staat met de rumoerige locatie van haar vorige etage aan de Visbanken. Het grootste deel van onze vriendschap resideerde ze echter in een studentenhuis aan het eind van de Obrechtstraat, waar de bewoners elk weekend wel aanleiding vonden voor een feestje, zonder dat men keek op een introducé meer of minder.

Met deze wetenschap in het achterhoofd gaan mijn collega’s Anja, Antonio, Manuel en ik tien jaar geleden dan ook gretig in op Wendy’s uitnodiging om het Valentijnsbal van haar studentenhuis mee te vieren...

Mijn neef werkt bij de Egbert Haan; een kleine kruideniersketen in het Zuidwestelijk deel van Noordoost Nederland. Een grijze muis in de supermarktwereld, met als enig onderscheidend vermogen de vierjaarlijkse Haantje De Voordeelweken en het verplichte gebruik van de Kukelekukaart voor korting. Het filiaal waar mijn neef werkzaam is, bevindt zich in de oude keldergewelven van het lokaal ooit zo befaamde warenhuis Het Wespennest. Slechts enkele jaren terug was deze winkel nog het stralende visitekaartje van de kleine keten, maar sinds het uitbreken van de crisis bepaalt de waan van de dag een veranderlijk bewind vanuit het hoofdkantoor. Dit overkoepelend orgaan wordt gevormd door de gebroeders Pauw, die de Haanketen hebben ondergebracht in investeringsmaatschappij “De Haandeelhouders...

De Haagse Grote Markt oogt deze eerste kerstdag grauw en verlaten. Alleen de Boterwaag heeft zijn deuren geopend voor diegenen die deze feestdag niet binnen de muren van het eigen huis willen vieren, al zijn ook hier de verstokte rokers onbarmhartig naar buiten gewerkt. Zij drommen samen onder de warmtelampen bij de ingang en staren zwijgend naar de stille overzijde. Iets verder, op de hoek met de Laan, blijkt ook Piet Patat vandaag in bedrijf. “Even snel een frietje halen?” vraagt mijn vrouw en samen wandelen we de cafetaria in.

Het is rustig, maar we zijn niet alleen. In de hoek van de snackbar staat een ouder echtpaar onder de televisie, waarop de zoveelste herhaling van Sissi vertoond wordt...

Op een bankje aan het Amsterdamse Kronkelpad trachtte ik een boek te lezen, toen aan het begin van de Weteringschans een oudere man het plantsoen betrad, die ten tijde van de kabinetten Lubbers een krachtig werkpaard moet zijn geweest, doch inmiddels het moede lijf voortsleepte als een Jehova’s Getuige na veertig jaar velddienst. Zijn pak was hem op het lijf gesneden, maar de karakteristieke aktetas had hij ingewisseld voor een tot op de draad toe versleten diepvriestas, die hij ter verlenging van de levensduur binnenstebuiten had omgeslagen.

De man naderde mijn bankje tot enkele meters, maar hield halt bij het borstbeeld dat er naast stond. Hij zette zijn tas op de grond en staarde naar de naam op de plaquette. “Car-Mig-Gelt” las hij bedachtzaam, maar hardop...

De arbeidsvreugde van een kassier wordt voor een belangrijk deel bepaald bij de gratie van zijn klant. Er zijn passanten die de nekharen al in opstand brengen bij het plaatsen van de eerste groet, maar gelukkig zijn er óók diegenen waar je blij van wordt als je ze ziet aansluiten in de rij.

Tot die laatste categorie behoort Mattia. Een paar jaar geleden stond ze aan mijn kassa, maar zowel de welkomstgroet als vraag om Bonuskaart ging totaal langs haar heen, omdat haar oren bezet waren door twee dopjes van waaruit snoeiharde punkrock eveneens de trommelvliezen van de menigte om haar heen bereikte...

Nederlanders die bij het krieken van de ochtend hun zwembadterritorium afbakenen door een aantal stukken badtextiel op gereedstaande ligstoelen te draperen is de jaarlijks terugkerende frustratie van menig hotelgast in het buitenland. Onder het motto: ‘Wie het eerst komt, het eerst maalt’ zet ruim zestig procent van de Nederlandse hotelgasten zijn wekker op half zeven, omdat “je in de namiddag wél het juiste plekje aan het zwembad moet hebben”. Tegenstanders van dit apenrotsgedrag spreken smalend over ‘handdoekpiraterij’...

Het laatste schoolreisje voor de zomervakantie. Terwijl de rest van leerplichtig Nederland al mag genieten van zijn vrijheid, banjert een Brabants basisschoolklasje over het Buitenhof, nauwlettend gadegeslagen door het schoolvoorbeeld van een onderwijzeres die het meesterschap van juffrouw tot in de finesses beheerst. Zij is gesneden uit het hout dat de PABO tegenwoordig niet meer gebruikt, omdat het naar huidige normen niet buigzaam genoeg wordt bevonden. Kortom: een dame die in haar studententijd wel aanwezig was bij de bezetting van het Maagdenhuis, maar er niet aan deelnam. De juf is klein van postuur, doch recht van rug en draagt haar bruine haren in een frisse, korte coupe. De ogen slaan haar kudde gade vanachter een compact en strak montuur...

“Snapt u dat nou?’ vroeg een kittige, kortgeknipte grijze dame voor een winkelpui in de Grote Marktstraat, haar ogen strak op mij gericht. “Ik vrees dat ik niet de juiste man ben voor uw levensvragen”, reageerde ik licht verbouwereerd. Het deed haar glimlachen. “Zo erg is het niet hoor”, sprak zij op kalmerende toon. “Het zit zo: ik had mijn scootmobiel keurig langs de muur geparkeerd. Ik ben even deze winkel ingegaan en nu staat hij midden op de stoep! Straks lopen de passanten hem nog kapot. Kunt u deze tas even vasthouden? Dan zet ik mijn wagentje in zijn achteruit.” De dame overhandigde haar plastic draagzak en stapte kwieker dan verwacht op het voertuig. Behendig reed zij het karretje terug naar de muur en constateerde tevreden dat alles nog naar behoren functioneerde.

“Mijn God, wat is dit? Een kampeerplaats voor dooien of zo?” Aan de rand van het grafveld stond een klein, dik, ietwat kalend en bebrild mannetje aan de verkeerde kant van zijn veertiger jaren. Zijn vale, mintgroene jas had ogenschijnlijk fellere tijden gekend en ter vervolmaking van zijn zelfgekozen karikatuur droeg hij een grijze, tot de draad toe versleten rugzak op zijn buik. Handenwrijvend wandelde hij het veld op, gelijk iemand die het als een persoonlijke prestatie ziet nog horizontaal boven deze plek verheven te zijn.

“Hé Lex, zie je dat? Een bord van de HTMC. Nu snap ik waarom we de laatste keer zo lang op de taxi moesten wachten!” Achter de heg staarde een rijzig, doch ietwat sullig gestalte naar zijn partner op het grafveld...

DEN HAAG – “Dit was de oude dienstingang”, vertelt Provast directeur Peter Coffeng onder het opendraaien van een slot aan het Achterom in Den Haag. “Hier stopten vanaf 1885 de koetsiers voor het afleveren van de bagage. Alleen de gasten mochten via de Passage het hotel binnen. Wisten jullie trouwens dat het Achterom in die dagen eigenlijk een hoofdstraat was voor het ‘gewone’ volk?” De reporter van Radio West, met wie ik deze dag meeloop, knikt bevestigend. Ik krijg deze informatie voor het eerst. Het is februari 2001 en ik kan niet geloven dat dit benauwde straatje, dat nota bene de naam Achterom draagt, ooit een hoofdroute was.

Een paar seconden later staan wij gedrieën in de hal van het voormalig Hotel Du Passage...